ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΕΧΝΗ

Elena Favilli, Francesca Cavallo: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

Elena Favilli, Francesca Cavallo
Elena Favilli, Francesca Cavallo

Η Έλενα Φαβίλι είναι βραβευμένη δημοσιογράφος και επιχειρηματίας στα ΜΜΕ.  Η Φραντσέσκα Καβάλο είναι βραβευμένη συγγραφέας επτά βιβλίων και σκηνοθέτρια. Το βιβλίο τους Ιστορίες της Καληνύχτας για Επαναστάτριες (εκδόσεις Ψυχογιός) εμπνέει όλα τα κορίτσια με τις ιστορίες 100 ηρωικών γυναικών, από τη βασίλισσα Ελισάβετ μέχρι τη Σερένα Ουίλιαμς. Εικονογραφημένο από 60 γυναίκες εικονογράφους από κάθε γωνιά του πλανήτη, είναι το βιβλίο που έχει λάβει τις περισσότερες χορηγίες στην ιστορία της συμμετοχικής χρηματοδότησης (crowdfunding).

Πώς ξεκίνησε η προεργασία της συγγραφής του βιβλίου;

Η πρώτη γυναίκα που ερευνήσαμε ήταν η Χατσεπσούτ, η πρώτη γυναίκα φαραώ που έζησε πολύ πριν από την Κλεοπάτρα και για την οποία ελάχιστα γνωρίζουμε, καθώς και η Μαρία Σίβυλλα Μεριάν, η Γερμανίδα επιστήμονας που ανακάλυψε τη μεταμόρφωση των πεταλούδων. Αυτές ήταν οι δυο πρώτες ιστορίες που δοκιμάσαμε κατά την προεργασία της συγγραφής που έγινε μέσω διαδικτύου. Αγαπάμε ιδιαίτερα αυτές τις δύο περιπτώσεις όχι μόνο γιατί είναι θαυμάσιες, άγνωστες ιστορίες, αλλά και γιατί μας βοήθησαν να καταλάβουμε ότι βρισκόμασταν στο ξεκίνημα κάτι πολύ σημαντικού. Οι αναγνώστες μας ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό σ’ αυτές τις ιστορίες ζητώντας μας καινούριες.

Το βιβλίο σας αναφέρεται στα δικαιώματα των γυναικών. Με ποιο τρόπο τα προσεγγίσατε;

Αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον θέμα πάνω στο οποίο έχουμε ποτέ δουλέψει και ξεκινά από μια προσωπική ανάγκη που νιώθουμε οι δυο μας. Νοιαζόμαστε βαθιά για τα δικαιώματα των γυναικών και θέλαμε η δουλειά μας να δυναμώσει με κάποιο τρόπο τη θέση τους. Επιθυμία μας ήταν αυτό το βιβλίο να βρεθεί στο κομοδίνο κάθε κοριτσιού, να δώσει έμπνευση και ενθάρρυνση γι’ αυτό που είναι και γι’ αυτό που θέλει να πετύχει στη ζωή του.

Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή των προσώπων του βιβλίου;

Θέλαμε να παρουσιάσουμε γυναίκες από όσο περισσότερες χώρες γίνεται, επειδή οι παιδικές παραγωγές έχουν έλλειψη ποικιλίας όχι μόνο σε ό,τι αφορά το φύλο αλλά και τη φυλή, τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή τη θρησκεία. Θέλαμε επίσης να παρουσιάσουμε γυναίκες σε όσο περισσότερα επαγγέλματα ήταν δυνατό: τρομπονίστες, θαλάσσιους βιολόγους, δικαστές, προέδρους, κατασκόπους, μαγείρισσες, σέρφερς, ποιήτριες, ροκ τραγουδίστριες. Τέλος, επιλέξαμε γυναίκες των οποίων οι προσωπικές ιστορίες είχαν κάτι που θα μπορούσε να τραβήξει το ενδιαφέρον ενός παιδιού, για παράδειγμα η διάσημη σεφ Τζούλια Τσάιλντ, που ξεκίνησε την καριέρα της ως κατάσκοπος φτιάχνοντας «κέικ» που έδιωχναν καρχαρίες των τροπικών νερών κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου.

Είναι αλήθεια ότι ο ιστορίες αυτές διαβάζονται και ως παραμύθια;

Οι πριγκίπισσες σε κάθε περίπτωση χρειάζονται έναν πρίγκιπα, έναν αδερφό, κάποιον κυνηγό να τις σώσει. Δεν αναλαμβάνουν ποτέ την ευθύνη για τη μοίρα τους. Έτσι στέλνουν ένα πολύ υποτιμητικό μήνυμα στα νεαρά κορίτσια κι αυτός είναι ο λόγος που οι γονείς πρέπει να διαβάζουν το βιβλίο μας στις κόρες τους, γιατί οι ιστορίες μας δείχνουν παραδείγματα αληθινών γυναικών που πέτυχαν εξαιρετικά αποτελέσματα σε κάθε πεδίο που μπορεί να φανταστεί κανείς. Αποτελούν εκπληκτικές πηγές έμπνευσης, επειδή ενθαρρύνουν τα νέα κορίτσια να εξερευνήσουν, να μάθουν και να ονειρευτούν χωρίς όριο.

Θέλαμε να παρουσιάσουμε γυναίκες από όσο περισσότερες χώρες γίνεται, επειδή οι παιδικές παραγωγές έχουν έλλειψη ποικιλίας όχι μόνο σε ό,τι αφορά το φύλο αλλά και τη φυλή, τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή τη θρησκεία.

Δεν έχουν καλό τέλος όλες οι ιστορίες, αυτό ήταν ένα στοιχείο των παλιών παραμυθιών που έχει πια ξεχαστεί. Σχετικά πρόσφατα αρχίσαμε να σκεφτόμαστε ότι τα παιδιά πρέπει να διαβάζουν μόνο ιστορίες που τελειώνουν ευχάριστα. Κάποιες φορές από το μυαλό τους περνούν σκέψεις σκοτεινές, έχουν εμπειρίες δύσκολες και, διαβάζοντας για όσα άσχημα έχει ζήσει κάποιος άλλος, εφόσον αυτό παρουσιάζεται με τρόπο που να ταιριάζει στο επίπεδο κατανόησής τους, στην πραγματικότητα τα βοηθά να επουλώσουν πληγές, να νιώσουν λιγότερο μόνα, να ελπίζουν.

Γιατί αυτές οι γυναίκες θεωρήθηκαν πρωτοπόρες για την εποχή τους;

Σε όλες τις εποχές ζητούσαν από τις γυναίκες να αποτελούν πρότυπα ειρήνης και αρμονίας, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να θυσιάσουν τα δικαιώματα τους και να γίνουν θύματα. Αισθανόμαστε ότι πλέον ο κόσμος δεν ζητά εκείνο τον τύπο των γυναικών που αποφεύγει τη σύγκρουση, νιώθουμε ότι ο κόσμος ζητά από τις γυναίκες να είναι ο εαυτός τους, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι δεν είναι αρεστές στους πολλούς.

Παράλληλα συνεργαστήκατε και με εξήντα εικαστικούς. Πώς ήταν η συνεργασία μαζί τους;

Το βιβλίο παρουσιάζει την αυθεντική δουλειά εξήντα γυναικών που ανέλαβαν να το εικονογραφήσουν φτιάχνοντας καινούρια παραμύθια που μπορούν να εμπνεύσουν αγόρια και κορίτσια. Η απόφαση να ψάξουμε για γυναίκες καλλιτέχνες ήταν συνειδητή. Νομίζουμε ότι είναι καθήκον μας να δώσουμε χώρο ώστε να παρουσιαστεί η καταπληκτική δουλειά που κάνουν κάθε μέρα αυτές οι καλλιτέχνιδες σε όλα τα μέρη του πλανήτη. Θέλαμε επίσης να έχουμε μια ευρύτατη ποικιλία ύφους ώστε κάθε γυναίκα να αναδεικνύει την ιδιαίτερη προσωπικότητά της. Τα μέσα ενημέρωσης τείνουν να παρουσιάζουν τις γυναίκες μ’ έναν πολύ περιορισμένο τρόπο αλλά για μας ήταν πολύ σημαντικό να δείξουμε ότι η θηλυκότητα μπορεί να εκφραστεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, ότι μπορείς να είσαι ταυτόχρονα γυναίκα και κορίτσι που εξεγείρεται. Μερικές από τις εικονογραφήσεις μπορεί να τις βρει κάποιος σαν εκτυπώσεις κι αφίσες στο site του βιβλίου.

Στο τέλος του βιβλίου, οι αναγνώστες θα βρουν μία κενή σελίδα για να γράψουν την ιστορία του ινδάλματός τους ή, γιατί όχι, να οραματιστούν τη δική τους πορεία προς τη δόξα. Μπορείτε να μας πείτε τι ανταπόκριση είχε αυτή η ιδέα στους αναγνώστες σας;

Οι αναγνώστες λατρεύουν το γεγονός ότι μπορούν να προσθέσουν την ιστορία τους στο τέλος του βιβλίου! Όποτε υπογράφουμε βιβλία μας, πολλά κορίτσια μας κοιτάζουν στα μάτια και λένε: «Θα μπω κι εγώ σ’ αυτό το βιβλίο όταν μεγαλώσω!». Θέλαμε αληθινά οι αναγνώστες μας να αποτελέσουν μέρος του βιβλίου και πάντα τους ενθαρρύναμε να αναζητήσουν γύρω τους γυναίκες επαναστάτριες, να τις ενθαρρύνουν και να τις αναδείξουν.

Πώς νιώθετε που το βιβλίο σας έγινε γνωστό και μεταφράστηκε σε τριάντα γλώσσες;

Είναι απίστευτο! Το γεγονός ότι οικογένειες απ’ όλο τον κόσμο διαβάζουν το βιβλίο μας σε τόσο διαφορετικές γλώσσες… μας συγκινεί βαθιά. Ποτέ δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα συνέβαινε.

Ποια ήταν τα μηνύματα που πήρατε από τους αναγνώστες σας;

Μας στέλνουν μηνύματα και γράμματα κάθε μέρα κι είναι ευτυχία για μας να τα διαβάζουμε. Το πιο εκπληκτικό είναι ότι μας μιλούν για ιστορίες που ανακάλυψαν στο βιβλίο μας οι οποίες στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν εκεί μέσα! Καταλαβαίνουμε ότι το βιβλίο μας βοηθά τους ανθρώπους να δουν πράγματα που δεν θα μπορούσαν να διακρίνουν με άλλον τρόπο κι αυτό είναι θαυμάσιο!

Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία και σας έκανε εντύπωση;

(Φραντσέσκα) Εγώ μόλις μπήκα με μεγάλη καθυστέρηση στον κόσμο της Έλενας Φεράντε κι έχω ξετρελαθεί!
(Έλενα) Κι εγώ μόλις τελείωσα τν βιογραφία της Μαρίας Κάλλας από την Αριάνα Χάφινγκτον. Καταπληκτική!

 

Θερμές ευχαριστίες για τη μετάφραση στον συγγραφέα Απόστολο Σπυράκη.

 

Ιστορίες της καληνύχτας για επαναστάτριες
Elena Favilli, Francesca Cavallo
Μετάφραση: Έρρικα Πάλλη
Ψυχογιός
224 σελ.
ISBN 978-618-01-2314-2
Τιμή: €17,70
001 patakis eshop